Esilê eşîrê

Dazwanî ji esla Yewnanîya (Yûnaniyên ji Atînayê) û Kurdên Mizrahî yên rojhilatê Kurdistanê (Îrana niha) ne. Koçkirina Yewnanan ji ber Skenderê Mezin çêbû. Tê texmînkirin ku ew bi farisan re jî di şer de bûn. Aliyê cihû jî ji ber sedemên şer koçî Kurdistanê kir. Wan ji bo Împaratoriya Seleukî li dijî Romayiyan şer kirin. Bi demê re, ziman û çanda herêmê bi dest xistin. Li herêma Cizîrê jî bi kurdan re tevlihev bûn. Îro bi kurdî diaxivin û xwe kurd dibînin.

Êl û Eşîr

Eşîra Dazwanî bi lez û bez li Mêrdînê bi cih bûn.

Nakokiyên di navbera Ereb, Aramî û Kurdan de roj bi roj zêde dibûn. Sedema vê yekê jî şerê Xelîfe Harûn Reşîd (Xanedana Ebasiyan) bû.

Piştî wê di navbera Dazwaniyan û Mehelmîs de şer derket. (Fermandarê şer Ebbas ibn Osman El-Dazwan bû) Gelek Mehelmî hatin kuştin. Nêzîkî 370 Mehelmî hatin kuştin. Çar Kurd mirin, sê ji wan Dazwanî bûn. Ji tirsa tolhildanê, eşîr ji nû ve bi cih bûn. 

Ji wê demê û pê ve eşîra Dazwanî li bajarên wekî Amed, Êlih, Qamişlo û Hesîçeyê dijîn.


Di dewra Osmaniyan de bindestê Mîlanan bûn, heta îro jî gelek Dazwanî xwe dibînim „Millî“.

Ev bindestî ne bi dilxwazî ​​bû, ji ber ku piraniya Dazwaniyan cotkar û karker bûn.

Tenê di sedsala 20an de eşîra dewlemend bûye. Ev ji ber Muhemmed Hacî Abdo (Ebû Lasgîn) e, di nav eşîrê de kelecanek mezin bû jê re.


Îro doktor, siyasetmedar û cotkarên eşîrê hene. Mirovê wan di her çîneke civakî de hene.

Kevneşop

Li gundên biçûk ên Bakurê Kurdistanê hîn jî stran bi yûnanî tên gotin.  Di dawetan de jî bandora çanda Yewnanan diyar dibe. Eslê Cihû di baweriyê tenê de naskirin. Di sedsalên 20 û 21an de dereng Îslamê qebûl kirin.